Jak rozmrozić wodę w rurach bez ich uszkodzenia?

Na problem zamarzającej wody w instalacjach wodno-sanitarnych można natknąć się nie tylko w domkach działkowych, które w czasie zimy najczęściej pozostają niezamieszkane i nieodwiedzane. Lód zatykający światło rur pojawia się także w nieogrzewanych piwnicach, poddaszach, przydomowych garażach czy nawet w całorocznych budynkach mieszkalnych. Wystarczy, że w trakcie kilkugodzinnej nieobecności domowników nastąpi awaria sieci elektrycznej, sieci ciepłowniczej bądź indywidualnego systemu centralnego ogrzewania, aby obniżona temperatura doprowadziła do krystalizacji lodu. Podobnie sytuacja może wyglądać z instalacją wodną znajdującą się w ogrodzie, w przypadku której często zapomina się o odpowiednim zabezpieczeniu przed nastaniem zimy. Jak w takim razie poradzić sobie z zamarzniętą rurą, gdy już do tego dojdzie?

Jakie zagrożenia niesie ze sobą zamrożenie wody w rurach?

Najczęściej występującą przyczyną zamarzania wody w rurach są elementarne błędy popełniane podczas montażu instalacji zaopatrującej daną społeczność w wodę. Dzieje się tak na przykład w sytuacji, gdy rury zostały ułożone bez uwzględnienia głębokości zamarzania gleby lub na skutek cięcia kosztów budowy zignorowano wymóg ich izolacji. O ile wiosną czy latem nie wpływa to w żaden sposób na użytkowanie instalacji, tak w mroźny dzień, gdy nastąpi awaria sieci elektrycznej lub sieci ciepłowniczej, może czekać nas niemiła niespodzianka. Zamarzająca w rurach woda odpowiada bowiem nie tylko za występowanie trudności z jej przepływem, ale wpływa na stan całego systemu. Powstają zatory w instalacji, pojawiają się nieszczelności i pęknięcia, dochodzi do awarii pomp cyrkulacyjnych, pływające w wodzie kawałki lodu mogą uszkodzić armaturę pomocniczą i sterującą, a niska temperatura – spowodować rozsadzenie rur instalacyjnych. Rozpierające ciśnienie i wzrost objętości lodu może doprowadzić do zniszczenia nawet grubych, stalowych rur, a wynikiem pierwotnych zaniedbań są zwykle duże szkody, których naprawa jest niezwykle trudna i kosztowna.

Co można zrobić, żeby nie dopuścić do takiej sytuacji?

Aby ograniczyć ryzyko zamarzania rur, należy położyć większy nacisk na zabezpieczenie instalacji. Przed nadejściem mrozów należy zadbać o zamknięcie dopływu wody do instalacji ogrodowej, a same rury w miarę możliwości opróżnić. Wskazany jest też demontaż zaworów, choć można je również zostawić odkręcone (mniej więcej w środkowym położeniu), aby zapobiec zniszczeniu uszczelek. Zabezpieczenie przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych wymaga nieco więcej pracy i wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów już na etapie budowy domu – niemniej jest to znacznie tańsza alternatywa niż przymusowa konieczność remontu zniszczonej przez lód instalacji. Aby się odpowiednio zabezpieczyć, należy poprowadzić przewody poniżej głębokości przemarzania gruntu. Zależnie od regionu Polski waha się ona od 0,8 do 1,4 metra.

Jak bezpiecznie rozmrozić wodę w rurach?

Głównym niebezpieczeństwem wynikającym ze zjawiska zamarzania wody w rurach jest to, że podczas krystalizacji lód nieznacznie zwiększa swoją objętość, co w ograniczonej przestrzeni często prowadzi do tworzenia nieodwracalnych pęknięć. Jeśli jednak rury zamarzną, ale jeszcze nie zostaną rozsadzone przez lód, można podjąć próbę samodzielnego rozmrożenia wody. W pierwszej kolejności powinniśmy zakręcić zawór główny i odkręcić najbliżej znajdujący się zawór końcowy lub śrubunek – umożliwi to swobodne wypływanie wody z rury, którą będziemy ogrzewać. W kolejnym kroku należy podnieść temperaturę w pomieszczeniu np. za pomocą dmuchawy elektrycznej. Samą rurę również można ogrzewać z zastosowaniem suszarki lub dmuchawy, jednak należy pamiętać, aby zawsze rozpoczynać ogrzewanie od końca rury, nigdy od środka.

Wskazany sposób rozmrażania jest jednak czasochłonny i sprawdza się wyłącznie w przypadku rur, do których mamy swobodny dostęp. Nie jest skuteczny w kontekście zamarznięcia wody w instalacjach podtynkowych, które wymagają kucia ścian. Niezależnie jednak od typu posiadanej instalacji i miejsca, w którym prawdopodobnie nastąpiło zamarznięcie wody, najlepiej skorzystać z pomocy pogotowia wodno-kanalizacyjnego, które dysponuje wieloletnim doświadczeniem oraz odpowiednimi umiejętnościami. Wezwani specjaliści dzięki zastosowaniu profesjonalnego sprzętu (jak np. spirala elektryczna czy maszyna wysokociśnieniowa) będą w stanie sprawnie i bezpiecznie przepchać zamarznięte rury. Przy okazji sprawdzą ich aktualny stan i określą, czy pojawiły się uszkodzenia, które wymagają natychmiastowego usunięcia.